Wat is rugmateriaal? Het rugmateriaal in tape houdt niet alleen de kleefstof vast, maar draagt ook bij aan het functioneren van een tape. Hij lijkt wel een beetje op een sherpa: hij verricht zijn taak zwijgend op de achtergrond. Maar net zoals sherpa's hun klimploeg vaak met succes naar de top brengen, bepaalt de perfecte interactie van kleefstof en rugmateriaal (plus primer en een scheidingslaag) of een tape zijn doel zal bereiken.
Met kleefkracht naar de top. Rugmaterialen in het kort
Zelfklevende tape componenten
Het rugmateriaal maakt van kleefstof een tape. Met andere woorden: het is het rugmateriaal dat de kleefstof op zijn plaats houdt. Maar het heeft ook een essentiële, belangrijke functie.
tesa® ACXplus blackline met schuimrug gezien door een elektronenmicroscoop
Rugmateriaal en tape
In eerste instantie heeft het rugmateriaal de taak de kleefstof en de primer vast te houden. In principe is het relatief dun, flexibel, maar tegelijkertijd ook glad. Daarmee is het perfect geschikt voor bijna elke toepassing op elke gebruikslocatie en in elk ontwerp. Het materiaal zelf kan heel verschillend zijn – en daar begint het een essentiële rol te spelen, afhankelijk van waar, hoe lang en voor welk doel een tape moet worden gebruikt. De hedendaagse rugmaterialen zijn ontworpen om bepaalde krachten te weerstaan of bij een exact bepaalde kracht te splitsen, om optisch helder of reflecterend te zijn, om doorlaatbaar te zijn of om als barrière te fungeren tegen vocht of zuurstof, om zeer dun te zijn (1,5 μm = 0,059 mils) of juist heel dik (> 3 mm of 118 mils). Moderne rugmaterialen fungeren als voegenvullers of geluiddempers; en de tape kan er machinaal mee worden verwerkt of gestanst. Omdat er zoveel verschillende soorten rugmateriaal verkrijgbaar zijn, is het de moeite waard de kenmerken en voordelen van de verschillende soorten te bespreken.
De verschillende rugmaterialen die wij gebruiken
| Materiaal | Kenmerken |
|---|---|
| Folietapes (PP, PET, pvc) | Vormvast, chemisch stabiel, hittebestendig (PET), transparant of wit |
| Vezelvliestapes | Vervormbaar, hittebestendig, met de hand scheurbaar, doorschijnend |
| Schuimtapes (PE) | Dempen geluid en trillingen, passen zich aan ruwe ondergronden aan, compenseren verschillende expansiefactoren (bijv. glas op metaal), zwart of wit |
| Textiel/weefseltapes | Vervormbaar, scheurvast, met de hand scheurbaar, voor zware coatings |
Differentiële tapes |
Klevende coating met verschillend gewicht op beide zijden van de drager. Sterk verschillende afpelkracht |
| Transfertapes | Geen rugmateriaal, alleen kleefstof op onderlaag, zeer goed vervormbaar, zeer dun |
Scheurvast: de folie
Met folie kunnen zeer dunne, scheurvaste tapes worden gemaakt. Maar bij het gebruik van folies als rugmateriaal voor tapes kunnen de verschillen groot zijn. Het hangt af waar ze van gemaakt zijn: polyvinylchloride (PVC), polyethyleen (PE), polypropyleen (PP), polyethyleentereftalaat (PET) of ander materiaal.
Pvc kan bijvoorbeeld zacht zijn en is vooral geschikt voor isolatietoepassingen en maskeren, bijvoorbeeld tijdens pleisterwerkzaamheden. Zeer zacht pvc is bestemd voor het isoleren van kabelmantels. Hard pvc is daarentegen primair stabiel van vorm en wordt gebruikt als verpakkingskleefstof of voor interieurverpakkingen. Alle pvc-folies hebben gemeen dat ze duurzaam zijn en niet snel ontbranden. Ze kunnen worden bedrukt en geëmbosseerd.
PE- of PP-folies worden gebruikt als rugmateriaal voor tesafilm® en andere tapes voor kantoor. Ze zijn ook in trek als oppervlaktebescherming of om materialen te bundelen (als band).
In PET-folie vinden we zeer verschillende eigenschappen. Primair vormen ze het draagmateriaal tussen twee primers in dubbelzijdige tapes. Omdat ze warmte geleiden zijn ze geschikt voor warmteregulering in elektronische apparatuur. Vanwege hun uv-stabiliteit zijn ze aantrekkelijk voor gebruik buiten.
Behalve de vermelde toepassingen worden polyurethaan, polyamide en cellofaan/celluloseacetaat gebruikt in foliedragers, vooral omdat ze zeer elastisch zijn, weerbestendig en ongevoelig voor hoge temperaturen.
tesafilm® handscheurbaar heeft als basis een PP-filmdrager en is voorzien van speciale randen voor makkelijk afscheuren met de hand.
tesa_04651_ap_007_fullsize
Sterk: textiel en vlies
Textiel en vlies, zoals katoen, viscose of PET bieden mechanische voordelen waarmee ze uitstekend geschikt zijn voor hun specifieke toepassingsgebied. Het afdekken van barsten, het bundelen van kabels, verzegelen of splicen kan met textiel en vlies als rugmateriaal optimaal worden uitgevoerd.
Katoen en viscose bezitten een goede treksterkte, maar in vergelijking met PET kunnen ze makkelijk met de hand worden gescheurd. Klassieke voorbeelden zijn tapes met textiel, zoals ducttape of gaffertape. Katoen is een zuiver natuurproduct en daarmee duurzaam; viscose is homogener en kan beter worden gereproduceerd. Vlies is bijzonder soepel en biedt het voordeel dat het geluid en trillingen buitengewoon goed dempt.
Veerkrachtig: schuim
Schuim als rugmateriaal gedraagt zich precies zoals u zou denken: het is zacht, volumineus en voegt zich goed naar onregelmatige oppervlakken. Het vangt bewegingen op uitgerekt materiaal goed op. Belastingen worden goed geabsorbeerd. In pvc-ramen, koelkasten, meubilair en decoratieve vormen wordt schuim gebruikt als rugmateriaal – deels omdat het een ideale ondersteuning is voor zeer sterke verbindingen.
Een gebied waarop het gespecialiseerd is, is de grafische industrie. De hardheid van het schuim in tape bewaakt de contactdruk van de drukplaat en uiteindelijk de rasterpunten op het papier voor de drukker. Schuimtape voorkomt ook strepen in de druk omdat hij bij hoge druksnelheden de trilling absorbeert.
tesa_softprint_productgroep_mobiel samengedrukt
Drukkers kunnen kiezen uit verschillende tesa Softprint® tapes voor optimale afdrukken.
Geduldig: papier
Gemaakt van pulp, hennep en synthetische vezels zijn er verschillende kwaliteiten in tapes te vinden:
glad papier is in trek als er tape nodig is voor verpakkingen, of als sjablonen voor zandstralen. Crêpepapier met verschillende rek wordt gebruikt voor maskerings- en schilderstape. Als het papier meer ‘crêpe’ heeft kan de tape makkelijker op rondingen en contouren worden aangebracht. Met name fijn Japans papier voorkomt dat verf onder de maskeringstape uitloopt.
De speciale eigenschappen van papier als rugmateriaal blijken uit het gemak waarmee het met de hand kan worden gescheurd, zijn goede soepelheid en de mogelijkheid om het tot 50 procent uit te rekken. Het is ook bestand tegen en absorberend bij 180°C. Er bestaat complexer papierrugmateriaal dat in de papierindustrie wordt gebruikt voor het splicen of sluiten van einden van grote papierrollen. Bij deze toepassing moet het papier herpulpbaar zijn (oplosbaar zonder resten in het net geproduceerde papier achter te laten).
Tapes met een acrylkern zijn de perfecte oplossingen voor veeleisende toepassingen. Ze kunnen ook in één keer verbinden en verzegelen.
Elastisch: de acrylkern
Voor toepassingen bij hoge temperaturen (boven 200ºC) of voor toepassingen waar nog zwaardere prestaties moeten worden geleverd dan een schuimtape die kan leveren, zijn rugmaterialen met acrylkern de ideale oplossing. Omdat ze uit acrylaatpolymeer bestaan, bezitten ze uitstekende visco-elastische eigenschappen. Dit betekent dat ze materiaalspanning kunnen compenseren, krachten kunnen verdelen en spanning kunnen afvoeren. Daarnaast kunnen ze ook temperatuurgerelateerde uitzetting compenseren – tot driemaal hun dikte, afhankelijk van de draagstructuur. In combinatie met een zeer grote verbindingskracht zijn tapes met acrylaatkern de ideale oplossing om bepaalde oppervlakken te lijmen, zoals glas op metaal of metaal op kunststof.
Als extra voordeel zijn acryldragers zeer goed bestand tegen omgevingsinvloeden, zoals ozon, temperatuur en water. Dankzij deze kenmerken zijn tapes met acrylkern de ideale keuze voor langdurige, hoogwaardige toepassingen buiten. Voorbeelden van toepassingen zijn het bevestigen van gietvormen op de zijkant van autocarrosserieën (auto-industrie), het bevestiging van frames rond vlakke schermen (elektronica); het verbinden van glaspanelen met metalen frames; of het bevestigen van fotovoltaïsche panelen op beugels (zonnepanelen). Deze en andere geschikte toepassingen vereisen een hoge verbindingskracht, langdurige prestaties buiten (tot 25 jaar) en het compenseren van thermische verschillen.
Spannend: metaal
Metalen rugmaterialen zijn ook bestand tegen veroudering. Hun voornaamste kwaliteiten worden onthuld als er elektriciteit bij betrokken is. Metalen rugmaterialen bestaan bijvoorbeeld uit aluminium en koper. Ze kunnen elektriciteit geleiden en zijn bestand tegen temperaturen tot 140°C. Ze worden zowel in elektrische apparatuur als in warmtebarrières gebruikt.
Structuur van enkelzijdige en dubbelzijdige tape
1 / 1
Structuur van enkelzijdige (links) en dubbelzijdige (rechts) tape: 1) Schutcoating 2) Rugmateriaal, 3) Primer, 4) Kleefstof 5) Schutlaag (bedekt met silicone), 6) Kleefstof (gesloten zijde), 7) Primer, 8) Rugmateriaal, 9) Primer, 10) Kleefstof (open zijde)
